انتقاد سازنده چیست و چگونه انتقاد پذیر باشیم؟
انتقاد سازنده و نحوه کنار آمدن با آن
افراد به عنوان یک دانشگاهی، باید با انتقاد کنار بیاییند. اساتید راهنمای ما مقالاتمان را با رنگ های مختلف تصحیح می نمایند و تک تک نقاط ضعف آن را مورد بررسی قرار میدهند. پس از انتشار آنها نوبت منتقدین میرسد تا نقاط ضعف و تک تک خطا ها را آشکار نمایند و برخی از آنها حتی از این کار لذت هم می برند. اینکه از زحماتمان انتقاد کنند، درد آور می باشد. زمانیکه دیگران رفتارهای غلط ما را گوشزد می کنند و می خواهند که آنها را اصلاح نماییم، ممکن است ناراحت شویم. قبول کردن انتقادات در مورد ظاهر هم که دیگر جای خود دارد! اکنون برای کنار آمدن با این همه انتقاد باید چه کرد؟
آیا موضوع ما هستیم؟
بعضی از انتقادها متوجه شخص ماست. زمانیکه کسی از ظاهر یا رفتار ما انتقاد میکند، نمیشود آن را به دل نگرفت. اما در برخی موارد این افکار و سایر کارهای ما می باشد که مورد انتقاد قرار می گیرد.
شاید سخت باشد، اما ما باید تفکر و کارهایمان را از خودمان مجزا بدانیم. وقتی کسی از نتیجه تلاش ما انتقاد میکند، باید از این امر استقبال کنیم. هرچقدر هم که به نوشته ها و فعالیت هایمان علاقمند باشیم، باید بدانیم که همیشه راهی برای پیشرفت و بهبود آنها وجود دارد. اگر کسی وقت بگذارد و به ما پیشنهادی بدهد، با گوش دادن به آن خواهیم توانست تا چیزهای بیشتری یاد بگیریم.
باید گفت که رو به رو شدن با انتقادات ممکن است دردناک باشد. من پیشنهاد میکنم مدتی از گوش کردن و مطالعه انتقادها دست برداشته و هر وقت احساسات منفی درونی خود را از بین بردیم، برای بررسی آنها به عقب برگردیم. ما وقتی آماده رویارویی سازنده با انتقاد هستیم که با مطالعه گفته های منتقدین کارهایمان احساس نکنیم آنها احمق هستند و باور داشته باشیم که شاید منظوری دارند. پس از این، می توانیم بفهمیم که کجای کارمان اشکال داشته و آن را اصلاح نماییم.
اگر انتقاد در مورد خودمان باشد چطور؟
اکثراً افرادی که انتقاد می کنند، هدف بدی ندارند. آنها به ما و زندگی ما اهمیت میدهند. خود آنها هم از اشاره به نکات نادرست به ما که نیاز به تغییر دارند، حداقل اندکی احساس ناراحتی میکنند.
توجه به اینکه انتقادات از سر دوست داشتن بیان می شوند، در مواردی که مربوط به موضوعات شخصی است، کمی مشکل است و به ما برمی خورد (و باید هم بربخورد)؛ مثل وزن، ظاهر یا انتخاب های سرنوشت ساز ما! قبول کردن انتقادهایی که در مورد تصویر ذهنی ما از خودمان باشد سخت است. مثلاً وقتی وزنمان زیاد شود، خودمان از این موضوع آگاهیم. از این جهت اگر کسی این موضوع را به ما بگوید، کمکی به ما نکرده است.
در این موارد، سعی کنیم محبت را در پس کلمات ببینیم. چند نفس عمیق بکشیم و لبخند بزنیم. آنها برایمان ارزش قائلند که حرفی می زنند.
در مورد انتقادات دائمی چه باید کرد؟
بله، افرادی هستند که برای انتقاد کردن زندگی می کنند (یا حداقل برای انتقاد کردن از ما زنده اند). در مواجهه با این افراد، توجه به اینکه آنها برایمان ارزش قائلند کافی نیست، زیرا انتقاد کردن آنها پایان ندارد. در این شرایط باید با آنها گقتگویی بی رو دربایستی داشته باشیم.
به آنها بگوییم که از توجهی که به ما دارند، متشکریم، اما اظهار نظرهای مداوم آنها ناراحت کننده و آزار دهنده است. اگر این هجمه ها پایان نپذیرفت، باید از رو به رو شدن با این فرد دست برداریم. از وقت گذراندن با افرادی که مدام ما را ناراحت می کنند و دست از انتقاد برنمی دارند، اجتناب کنیم.
تحقیقات جدید بیانگر این است که زنان در محل کارشان بیشتر از مردان مورد انتقاد قرار می گیرند. اگر این اتفاق برایتان می افتد، به دفعاتی که از کار شما انتقاد میشود و دفعاتی که به خاطر آن مورد تشویق قرار میگیرید توجه نمایید. اگر حس می کنید همکارانتان به اندازه کافی به کارهای مثبت شما توجه نمی کنند و بیشتر به بیان مشکلات می پردازند، وقت آن رسیده که با رئیس و همکاران خود در مورد محیط کاری مناسب صحبت کنید.
